Εταιρική κοινωνική ευθύνη

 


Στην Πράσινη Βίβλο, που κυκλοφόρησε το 2001, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ορίζει την εταιρική κοινωνική ευθύνη (ΕΚΕ) ως την έννοια «σύμφωνα με την οποία οι επιχειρήσεις ενσωματώνουν σε εθελοντική βάση κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς προβληματισμούς στις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες και στις επαφές τους με άλλα ενδιαφερόμενα μέρη».

Ποιο είναι το νέο αναπτυξιακό μοντέλο;

 

 Ακούμε συχνά τελευταία και μάλιστα σε υψηλό επίπεδο ηγετών για την ανάγκη αλλαγής του αναπτυξιακού μοντέλου της οικονομίας προς αντιμετώπιση της παγκόσμιας οικονομικής και περιβαλλοντικής κρίσης. Το ζήτημα που επισημαίνεται ιδιαίτερα είναι να υποχρεωθούν οι τράπεζες και το όλο χρηματοπιστωτικό σύστημα να στραφούν προς την πραγματική οικονομία και την πράσινη ανάπτυξη.

Κοινωνική οικονομία - Ανάμεσα στο κράτος και την αγορά

 Ανάμεσα στο κράτος και την αγορά αναπτύσσεται ο τρίτος τομέας της οικονομίας. Μπορούμε να πούμε ότι αποτελεί την έκφραση και δραστηριοποίηση της «κοινωνίας των πολιτών» και των «άμεσων παραγωγών» στην οικονομία. Ωστόσο, οι επιχειρήσεις του τομέα αυτού δεν ξεχωρίζουν, ξεκάθαρα, από αυτές των άλλων δύο τομέων.

Κοινωνικό Κεφάλαιο & ανάπτυξη της Κοινωνικής Οικονομίας

 

 Του Βασίλη Τακτικού

Η κοινωνική και πράσινη οικονομία ως τρίτος τομέας και οικονομικός χώρος ανάμεσα στο κράτος και στην αγορά, αναγνωρίζεται σήμερα ως το πιο ελπιδοφόρο κομμάτι της οικονομίας για την ενίσχυση της απασχόλησης και της τοπικής ανάπτυξης.

Συνεταιριστικές Τράπεζες & Τοπική Ανάπτυξη

  Των Κωνσταντίνου Ζοπουνίδη & Ελπίδας Τσιτσιρίδη*

Ο θεσμός των Συνεταιριστικών Τραπεζών, ο οποίος εισάγεται στην Ελλάδα το 1994 με βάση το νομοθετικό πλαίσιο που δημιουργήθηκε το 1992 και στηρίχθηκε στο Νόμο περί Αστικών Συνεταιρισμών, έχει πλέον τη δική του θέση στην ελληνική τραπεζική αγορά, και κατ’ επέκταση στα γενικότερα οικονομικά δρώμενα της χώρας.

Κοινωνική Οικονομία και Κοινωνικές Επιχειρήσεις

 Μπορούν να έχουν ανταγωνιστικές βιομηχανικές και εμπορικές δραστηριότητες ή να έχουν τους ίδιους στόχους με αυτούς του δημόσιου τομέα.

Πώς διαφέρουν;

Η έννοια της «κοινωνικής οικονομίας»

 Πρόσφατες συζητήσεις για την ανάδυση και αποτύπωση μίας παγκόσμιας κοινωνίας των πολιτών πυροδοτούν αντιπαραθέσεις επιστημονικού και πολιτικού λόγου. Ο τρίτος πυλώνας της οικονομίας, η κοινωνική οικονομία είναι μία έννοια υπό διαμόρφωση τόσο σε πολιτικό όσο και σε επιδημιολογικό πεδίο.

Κοινωνική Οικονομία και Απασχόληση

 

Του Δημήτρη Κοντού

Οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης, τα οφέλη της παγκοσμιοποίησης και των ανοιχτών αγορών και τα επιτεύγματα της τεχνολογικής προόδου δεν κατάφεραν να εξαλείψουν ζωτικά προβλήματα, όπως η ανεργία και η φτώχεια, τα οποία παραμένουν προκλήσεις τόσο για τις αναπτυσσόμενες όσο και για τις αναπτυγμένες χώρες.

Αλληλέγγυες Οικονομίες - Βασικές έννοιες


Το κοινωνικό νόμισμα είναι ένα εναλλακτικό νόμισμα που εκδίδεται από κοινότητες ή δίκτυα. Αντικαθιστά το νόμισμα που εκδίδει το κράτος, το οποίο σε μερικές περιπτώσεις δεν υφίσταται καν, δημιουργώντας ένα μέσο συναλλαγών σε μια οικονομία που λαμβάνει χώρα «έξω» από την επίσημη. Τα κοινωνικά νομίσματα μπορεί να είναι δύο ειδών: εγγυημένα ή μη εγγυημένα, απέναντι σε κάποιο αποθεματικό (σ.μ. επίσημο νόμισμα).

Κοινωνικό κεφάλαιο & οικονομική ανάπτυξη

Του Δημήτρη Σκάλκου

Εμπιστοσύνη και Κοινωνική Συμβίωση

Κάποτε ο Βολτέρος ρωτήθηκε εάν πιστεύει στην ύπαρξη του Θεού και, ο σημαντικότερος ίσως εκπρόσωπος του γαλλικού Διαφωτισμού, απάντησε: «Προσωπικά όχι. Θα ήθελα όμως να πιστεύουν η γυναίκα και ο υπηρέτης μου. Τούτο μου εξασφαλίζει λιγότερα κέρατα στο κεφάλι και περισσότερα χρήματα στο πορτοφόλι μου»

Τα θεμέλια της κοινωνικής οικονομίας

 Η κοινωνική οικονομία, αναπτύσσεται στο πλαίσιο της τοπικής ταυτότητας των κοινωνιών και συνδέεται με τα βαθύτερα ενδιαφέροντα και τις βαθύτερες ανάγκες τους. Το θεμέλιο της κοινωνικής οικονομίας, είναι οι ανθρώπινοι πόροι, το ανθρώπινο κεφάλαιο και ο κοινωνικός χαρακτήρας της ανάπτυξης, η κοινωνική ζήτηση και η κοινωνική προσφορά.

Κοινωνική οικονομία & κοινωνική επιχειρηματικότητα

Η κοινωνική οικονομία, δεν αποβλέπει στο κέρδος και δεν κυριαρχείται από τους ανταγωνιστικούς κανόνες της αγοράς, όπως επίσης δεν λειτουργεί με τις ακαμψίες δημόσιου τομέα, αλλά αντίθετα έχει μια ευρύτατη προσαρμοστικότητα και αμεσότητα, ενώ συνοδεύεται από μεγάλη κοινωνική αποδοχή.

Κοινωνική οικονομία: Λύση στην παγκόσμια κρίση

 Δηλώσεις της ευρωβουλευτού της Ν.Δ. κας Μ. Παναγιωτοπούλου - Κασσιώτου. Την ανάπτυξη της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας αναγνώρισε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με την υπερψήφιση στην τελευταία Ολομέλεια Έκθεσης της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων .

Κοινωνικό κεφάλαιο & ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας

 

Η κοινωνική και πράσινη οικονομία ως τρίτος τομέας και οικονομικός χώρος ανάμεσα στο κράτος και στην αγορά, αναγνωρίζεται σήμερα ως το πιο ελπιδοφόρο κομμάτι της οικονομίας για την ενίσχυση της απασχόλησης και της τοπικής ανάπτυξης.

Κοινωνική οικονομία & πρόληψη κοινωνικών ανισοτήτων

 

Η κοινωνική οικονομία αποτελεί πλέον μια κύρια έκφραση των νέων μορφών διακυβέρνησης της παραγωγής και της διευρυμένης αναπαραγωγής από τη στιγμή που με κύρια αναφορά της τη δημοκρατική συμμετοχή, καταφέρνει να αναπτύσσεται στις περιοχές αυτές όπου το κράτος και η ιδιωτική οικονομία δεν εισέρχονται λόγω της αδυναμίας δημιουργίας κερδοφορίας ή της περιορισμένης δυνατότητας διείσδυσης.

Αλληλέγγυα οικονομία

 

Παρά το γεγονός ότι η έννοια της αλληλέγγυας οικονομίας (solidarity economy) είναι ακόμη υπό διαμόρφωση, μπορεί κανείς να διακρίνει κάποιες χρήσιμες βασικές αρχές που δεν περιγράφονται επαρκώς στο υπάρχον σύστημα καθώς και πολλές πρακτικές εφαρμογές  - σε ολόκληρο τον κόσμο -  από τις οποίες έχουμε πολλά να διδαχτούμε.

Δίκτυα Οικοπροστασίας, αλληλέγγυας οικονομίας & απασχόλησης

 

Με βάση τα νέα κοινωνικά δίκτυα οικοπροστασίας αλληλέγγυας οικονομίας και απασχόλησης που αναπτύσσονται τελευταία με στόχο την αποτελεσματικότητα δράσης χιλιάδων οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, δίνοντας, κίνητρα συμμετοχής σ' όλους τους πολίτες, προτείνεται ένα κοινό σχέδιο δράσης, δικτύωσης και ομοσπονδοποίησης των Μ.Κ.Ο.

Αλληλέγγυα Κοινωνική Οικονομία και Απασχόληση

Η αλληλέγγυα οικονομία είναι ένας άλλος χώρος οικονομικής δραστηριότητας, πέρα από την ανταγωνιστική οικονομία και μπορεί να λειτουργήσει συμπληρωματικά για την απασχόληση / για την αντιμετώπιση της ανεργίας και της δυσπραγίας από τους έχοντες πολύ μικρά εισοδήματα.

Κοινωνική αλληλέγγυα οικονομία στην Ευρώπη

 Της Βανέσας Κριατσιώτη

Ανάμεσα στο Κράτος και στην αγορά έχει αρχίσει να αναπτύσσεται σε πολλές προηγμένες αλλά και αναπτυσσόμενες οικονομίες ένας τρίτος τομέας, ο επονομαζόμενος τομέας της κοινωνικής οικονομίας.

Διαδικτυακή πύλη για την κοινωνική οικονομία

 Η Διαδικτυακή Πύλη για την Κοινωνική Οικονομία, στην Ελλάδα, συγκεντρώνει και επεξεργάζεται πληροφορίες, μελέτες, ειδήσεις και διευθύνσεις κατά βασικό πεδίο της Κοινωνικής - Αλληλέγγυας Οικονομίας. Βασικές επιδιώξεις της Διαδικτυακής Πύλης είναι η ανάδειξη και διάχυση των πλέον χρήσιμων πληροφοριών και καλών πρακτικών,

Διακήρυξη για την κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία στην Ελλάδα

 

Στην Ελλάδα, οι υψηλοί ρυθμοί οικονομικής μεγέθυνσης των τελευταίων δεκαετιών, δεν συνέβαλαν στον περιορισμό των κοινωνικών ανισοτήτων και της ανασφάλειας, αλλά ούτε και στην εξάλειψη του αποκλεισμού των πιο ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού από τη διανομή του πλούτου και τη συμμετοχή στην οικονομική και κοινωνική δραστηριότητα.
Ο σύγχρονος τρόπος ανάπτυξης, δημιουργεί εισοδήματα και θέσεις εργασίας με κυρίαρχα χαρακτηριστικά την άνιση κατανομή και την αβεβαιότητα, αγνοώντας τις πιεστικές ατομικές και κοινωνικές ανάγκες, όταν αυτές δεν φαίνονται οικονομικά συμφέρουσες και αποδοτικές.

Είναι αλήθεια ότι στην Ελλάδα δεν γνωρίσαμε το «κράτος-πρόνοιας», όπως το βίωσαν οι πολίτες σε άλλες κοινωνίες του δυτικού κόσμου. Όμως και αυτό το «λίγο», φαίνεται να παραχωρεί τη θέση του στις πιο επιθετικές κερδοσκοπικές διαθέσεις που συρρικνώνουν τις ήδη προβληματικές υπηρεσίες υγείας, πρόνοιας και φροντίδας των πολιτών, αλλά και της φροντίδας του περιβάλλοντος. Ένα βασικό ερώτημα είναι εάν στη χώρα μας μπορούμε να -συνδυάσουμε την ανάπτυξη με την απασχόληση, την κοινωνική συνοχή και τη δημοκρατία ούτως ώστε να επιτρέψουμε στους πιο ευάλωτους πολίτες να ζήσουν από την εργασία τους χωρίς να εξαρτώνται από επιδοματικές πολιτικές και προνοιακές ενισχύσεις.

Εμείς πιστεύουμε ότι η κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία, συνιστά ισχυρή απάντηση στον οικονομικό ατομικισμό και τις εγωιστικές συμπεριφορές που απειλούν την κοινωνική συνοχή. Η κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία είναι ένας χώρος στον οποίο μπορεί και συμβιώνει η απαίτηση της κοινωνίας για καλύτερες συνθήκες διαβίωσης, για μεγαλύτερη συμμετοχή στα κοινά, για ανάπτυξη των κοινωνικών σχέσεων, με την προώθηση μιας αποτελεσματικής οικονομικής ανάπτυξης.

Σταδιακά, αντιλαμβανόμαστε ότι παρά τις μεγάλες δυσκολίες και την ανυπαρξία θεσμικού πλαισίου, η κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία στην Ελλάδα αποτελεί πλέον μια ορατή πραγματικότητα. Πρωτοβουλίες πολιτών για ένα διαφορετικό τρόπο παραγωγής και «επιχειρείν», κατανάλωσης και φροντίδας για το περιβάλλον και τον πολιτισμό, αναδύονται ολοένα και περισσότερο τα τελευταία χρόνια και συγκροτούν μια εντελώς νέα και διαφορετική οικονομική και κοινωνική πραγματικότητα.

Οι επιχειρηματικές πρωτοβουλίες της κοινωνικής οικονομίας δίνουν τη μάχη της αγοράς και για αυτό οφείλουν να είναι ανταγωνιστικές. Όμως παράλληλα, απασχολούν εργαζόμενους από τις πιο κοινωνικά ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, παρέχουν απαραίτητες υπηρεσίες στους πολίτες και εφαρμόζουν συλλογικές και δημοκρατικές μεθόδους λειτουργίας. Οι κοινωνικές-αλληλέγγυες επιχειρήσεις παράγουν οικονομική και κοινωνική προστιθέμενη αξία, συνδυάζοντας έσοδα από τη λειτουργία τους με την εθελοντική προσφορά πολιτών που συμμερίζονται τις ίδιες αξίες. Αυτό που εξακολουθούν να μη διαθέτουν είναι η θεσμική αναγνώριση και η ένταξή τους στο αναπτυξιακό προγραμματικό περιβάλλον ως διακριτής κατηγορίας οικονομικών πρωταγωνιστών και φορέων κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης και συνακόλουθα δεν έχουν την αναγκαία ανάδειξη και κοινωνική αναγνώριση.

Εμείς, οι συνυπογράφοντες την παρούσα «Διακήρυξη», είμαστε διατεθειμένοι να καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για την ανάπτυξη της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας, κάτι που προϋποθέτει μια μεγάλη συλλογική κινητοποίηση και συγκεκριμένα μέτρα. Επιδίωξή μας είναι οι σημερινές πρωτοβουλίες να πολλαπλασιασθούν προκειμένου να φθάσουμε σε υψηλά επίπεδα δραστηριοποίησης των φορέων της κοινωνικής οικονομίας, απασχόλησης, κοινωνικής συνοχής και δημοκρατίας. Θέλουμε και στην Ελλάδα, τα επόμενα χρόνια, να βγάλουμε την κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία από το περιθώριο και να της δώσουμε τη σημαντική θέση που κατέχει στις περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Για να το πετύχουμε, είμαστε διατεθειμένοι να αγωνιστούμε ο καθένας από το χώρο στον οποίο δραστηριοποιείται, με τρόπο ώστε:

 Να στηρίξουμε και να συμμετέχουμε στις προσπάθειες ανάπτυξης και διεύρυνσης της κατανάλωσης προϊόντων και υπηρεσιών που προέρχονται από επιχειρήσεις και πρωτοβουλίες που δίνουν προτεραιότητα στην προώθηση της απασχόλησης συμπολιτών μας, οι οποίοι βιώνουν τον κοινωνικό αποκλεισμό, και στο σεβασμό στο περιβάλλον. Δηλώνουμε έτοιμοι να συγκροτήσουμε ομάδες και πρωτοβουλίες «υπεύθυνων καταναλωτών», που θα συμφιλιώνουν την ανάγκη για κατανάλωση με την επιθυμία για κοινωνική αλληλεγγύη, ομάδες καταναλωτών που θα στηρίζουν προϊόντα και υπηρεσίες κοινωνικών επιχειρήσεων και συνεταιρισμών, προϊόντα του ηθικού εμπορίου, προϊόντα που προέρχονται από πρωτοβουλίες της ανακύκλωσης και της φροντίδας για το φυσικό περιβάλλον.

 Να ενισχύσουμε πρωτοβουλίες κινητοποίησης της Τοπικής και Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης σε μια προσπάθεια συστηματικής αξιοποίησης των προγραμμάτων προμηθειών αγαθών και υπηρεσιών προς την κατεύθυνση στήριξης των πρωτοβουλιών της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας στις περιοχές τους. Θέλουμε να αξιοποιήσουμε και στην Ελλάδα τις δυνατότητες που προσφέρει το ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο για τις δημόσιες προμήθειες, το οποίο αναγνωρίζει την ανάγκη εφαρμογής κοινωνικών κριτηρίων κατά τις διαδικασίες εκτέλεσης δημοσίων συμβάσεων, προβλέποντας κοινωνικές ρήτρες στους διαγωνισμούς προμηθειών του Δημοσίου και της Αυτοδιοίκησης.

Να κινητοποιήσουμε τους μηχανισμούς εκείνους που θα διευκολύνουν τους πρωταγωνιστές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας, ώστε να έχουν πρόσβαση στα μέσα χρηματοδότησης των επιχειρήσεων. Κρίνουμε απολύτως αναγκαίο το σχεδιασμό κατάλληλων χρηματοπιστωτικών εργαλείων όπως η αλληλέγγυα αποταμίευση, η εγγυοδοσία και το τοπικό αλληλέγγυο επιχειρηματικό κεφάλαιο. Δηλώνουμε αποφασισμένοι, ως υπεύθυνοι αποταμιευτές, να στηρίξουμε τέτοιες προσπάθειες, εφόσον βέβαια το θεσμικό περιβάλλον τις καταστήσει νόμιμες και ρεαλιστικές.

Να διεκδικήσουμε τη διαμόρφωση ενός ολοκληρωμένου θεσμικού πλαισίου που θα ρυθμίζει τη λειτουργία και ανάπτυξη του τομέα της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας και ενός επιχειρησιακού προγράμματος που θα στηρίζει τη διεύρυνση του ρόλου και της συμμετοχής του στη συνολική οικονομία. Είναι απαραίτητο να διαμορφωθεί ένα σαφές θεσμικό πλαίσιο με συγκεκριμένους όρους που θα διέπουν την απασχόληση, τη φορολογία και τα οικονομικά κίνητρα των κοινωνικών επιχειρήσεων για την εξυπηρέτηση του κοινωνικού συμφέροντος. Παράλληλα, εκτός από τις γενικές κατευθύνσεις και τις προθέσεις που περιλαμβάνονται στα προγραμματικά κείμενα (Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς και Επιχειρησιακά Προγράμματα της νέας προγραμματικής περιόδου 2007-2013), διεκδικούμε την εκπόνηση ενός φιλόδοξου επιχειρησιακού προγράμματος ανάπτυξης της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας, με συγκεκριμένους χρηματοδοτικούς πόρους, την αναγκαία θεσμική και οργανωτική υποδομή, διοίκηση, παρακολούθηση και αξιολόγηση. Κρίνουμε, τέλος, αναγκαίο τον ορισμό σε επίπεδο Δημόσιας Διοίκησης «Συνομιλητή» για τα θέματα και τα προβλήματα του τομέα, ο οποίος θα έχει και την αρμοδιότητα για ανάληψη ευθύνης και δράσης για τα επόμενα χρόνια.

Να καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε η κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία να αποκτήσει τα δικά της χαρακτηριστικά και την αυτονομία της, που θα την διακρίνουν τόσο από τον δημόσιο όσο και τον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας, προκειμένου να συνεργάζεται ισότιμα και αποτελεσματικά μαζί τους, χωρίς να κινδυνεύει από «κρατικοποίηση» ή «ιδιωτικοποίηση» και, όσο είναι δυνατό, από τις αδυναμίες («ασθένειες») του πολιτικού και του διοικητικού συστήματος της χώρας μας.

Η κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία δεν φιλοδοξεί να υποκαταστήσει την οικονομία της αγοράς, αλλά να αντιμετωπίσει συλλογικές και ατομικές ανάγκες τις οποίες δεν καλύπτουν ή σταδιακά εγκαταλείπουν το κράτος και οι ιδιωτικές επιχειρήσεις. Μέσω πρωτοβουλιών ενεργητικής αλληλεγγύης, πασχίζουμε να εκφράσουμε τη θέλησή μας για αντίσταση στη μοιρολατρία και την πίστη μας στην κοινωνική πρόοδο, τη δημοκρατία και τη δημιουργικότητα και την αλληλεγγύη των πολιτών. Στην προσπάθεια αυτή δεν είμαστε μόνοι. Η πρωτοβουλία μας έρχεται να συναντήσει ανάλογες πρωτοβουλίες στον ευρωπαϊκό χώρο, πρωτοβουλίες που τις χαρακτηρίζει η κοινή πεποίθηση ότι η Ευρώπη δε μπορεί να οικοδομηθεί μόνο με τις δυνάμεις της αγοράς, αλλά με αλληλεγγύη και ισότιμες σχέσεις στη διαχείριση και κατανομή των πόρων. Η κοινωνική αλληλέγγυα οικονομία δεν είναι μόνο μέσο ανάπτυξης της απασχόλησης, είναι ταυτόχρονα η ελπίδα και το κοινό μας όραμα. 


Επιχειρηματικότητα & κοινωνική αλληλεγγύη

Είναι γεγονός ότι κατά τη διάρκεια των τελευταίων δύο δεκαετιών, σε όλες σχεδόν τις ανεπτυγμένες χώρες, έχει σημειωθεί μια σημαντική ανάπτυξη του «τρίτου τομέα» της οικονομίας, του τομέα της «κοινωνικής οικονομίας».

ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΟΜΕΑΣ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

 • ανάγκες συμπληρωματικότητας στο σύστημα υγείας • Οικονομία της κοινωνικής Φροντίδας (μέριμνας) • Υπηρεσίες πρόληψης και μετανοσοκομ...